शाहीर प्रभाकराचा पोवाडा २


जगदीश्वर कोपला गोष्ट जाहली खरिच निरूपाई, म्हणुन एकाएकी सर्व बुडाली ब्राह्मणबाच्छाई।।धृo।।

सबळ वीरांचे राज्य पुरुष जे क्षणात हरणारे, आकाश कडकडल्यास सकल जे उचलुन धरणारे।।
आणिक जागा जिंकुन जे धन भांडारीं भरणारे, रिपुसन्मुख धैर्याने रणांगणी जे नर ठरणारे।।
चोहो सागरीचे जे स्नान सैन्यासमवेत जे करणारे, पुल बांधुन नावांचे जान्हवीनिर जे तरणारे।।
छत्रपतींच्या कामी शरिर जे खर्चुन मरणारे, उभे कंबर आवळुन वायुवत सदा जे फिरणारे।।
स्वकर्म आचरणारे अभय जे बळी सर्वां ठाईं, पहा त्यांचे वंशज हिंडती पृथ्वीवर पाईं।।१।।

शके सोळाशे तासापासून राज्याची आमदनी, स्वतां खपून कारखाने जमविले घरी खावंदनी।। 
कसे दप्तरी लिहिणार लेख जे लिहिले मर्दांनी, त्यांत चुकी नाही ठावी लेखणी कोरी कलंदनीं।।
वेदशास्त्रसंपन्न मुखोदत वदती आनंदानी,
असे ब्राह्मण प्रतिसूर्य पाळिले त्यांच्या छदानीं, शहर पुणे हरहमेष भरले वाडे बांधिती घरबंदानी।।
नळ वाहाती नित्यानि पाणी पिती हौदावर गाई, पुढे उघडे बाजार सुखे जन करती कमाई।।२।।

प्रतिवार्षिक दक्षणा लक्ष ब्राह्मण श्रावणमासीं, असा धर्म आहे कुठें आवंतर कोण्या ग्रामासी।।
निरिच्छ योगी ध्याती गाती जे ईश्वरनामासी, अन्न वस्त्र  धान्य तयांच्या धाडिती धामासी।। 
नंदादीप  नैवेद्य ठाई ठाई  विठ्ठल रामासी, उच्छाहास दिल्हे गांव सुब्राद्रासुताच्या मामासी।।
कितीक विडे उचलून पावले मृत संग्रामासी, त्यांचे पुत्र पौत्रांस मागे
नाही दुष्काळ दामासी।।
मुलुख सरंजामास देऊन केली कायम गलीमाई, मनुष्य मात्रादिकांचे माहेर होती पेशवाई।।३।।

मूळ बाळाजी विश्वनाथ, सूत त्यांचे बाजीराव, नांव केले अपांनीं लढविले वसईस उमराव।।
राव बाजीचे पुत्र प्रभू बाळाजी बाजीराव, कनिष्ठ दादा त्याहून धाकटे जनार्दनराव।।
आपासाहेबांचे एक चिरंजीव  सदाशिवराव, शूर होते विश्वासराव आणि गुणी माधवराव।।
नारायणरावांचे सवाई झाले माधवराव, रावसाहेब घेतल्या बरी जन्मले बाजीराव।।
चिमाजी आपासाहेब प्रसवली मग आनंदीबाई , विनायकराव बापूजी  हे कांही किंचित सिपाई।।४।।

पुरुष पंधरांतून पराक्रमी गत झाले अकरा, तदनंतर चौघांनी दिल्या  आल्या शत्रूसवे टाकरा।।
उपाय हरले ह्याच प्रसंगी गोष्ट गेली निकारा, जो रक्षणा आणिला तोच करी दौलतीचा विकारा।। 
हरण झाले सर्वस्व राहिला नाही त्यांतून बकरा, गुप्त ठिकाण अजून सांगती जा सत्ववर उकरा।।
अशी अवस्था बघून जनाच्या मनी पडल्या फिकरा, हरहर हे भगवान गुणी प्रभाकराच्या कवनि चतुराई।५।।


-शाहीर प्रभाकर
©श्रेयस पाटील